Çfarë është metafizika?



Tregohet se një farë Androniku, i panjohur ose ndoshta banor i Rodit, pak a shumë 70 vjet para erës së krishterë, kishte rregulluar sipas një farë rendi veprat e filozofit të madh Aristotel, të gjetura rishtaz, pasi për shumë kohë ishin quajtur të humbura. Në rendin e përcaktuar prej tij më parë vinin librat filozofikë për natyrën (në greqisht: physis, mb. pysikòs) dhe më pas, (në greqisht metá= pas), librat filozofikë që shkonin përtej natyrës hetonin mbi parimet fillestare të asaj që ekziston.
Shprehja "metafizikë" tregon ende sot shkencën që shkon përtej natyrës.
Metafizika është forma klasike bazë e filozofisë perëndimore.

Metafizia është dija për qenien në gjendjen e ekzistencës, kërkimi i themeleve të qenies, të thelbit, të mendimit dhe të njohjes.
-

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Fatos Arapi: “Si s’të desha pak më shumë…”

Image
Unë e desha përtej vdekjes,  Ashtu dashurova unë  Edhe prap s’ia fal dot vetes:  S’i s’e desha pak më shumë… Pak më shumë ku shpirti thyhet, T’i them ndarjes: – Prit, ca pak… Të gënjejmë mallin që s’shuhet, Kujtimin të gënjejmë pak. Përtej vdekjes, përtej botëve, Atje ku nis “ca pak” tjetër, -Asaj që më rri mes Zotave:  “Si s’të desha pak më tepër…”.
Read more

"ZONJA BOVARI", nga Gustav Flober

Image
Megjithatë, ajo nganjëherë mendonte se ato ditë të para të martesës ishin më të bukurat e jetës së saj, muaji i mjaltit, siç thuhet. Që ta shijonte nektarin e tyre, e mira ishte të kalonte nëpër ato vende me emra kumbues, ku ditët e para pas martesës kalohen në një plogështi aq të këndshme! Hipur në ndonjë karrocë poste, me perde mëndafshi të kaltër nga brenda, ngjitesh ngadalë nëpër rrugët e rrëp irëta, duke dëgjuar gurgullimën e shurdhët të ujëvarës. Kur perëndon dielli, ngopesh me erën e këndshme të limonëve në breg të gjive të detit; pastaj në mbrëmje, duke ndenjur mbi tarracën e vilave, vetëm për vetëm dhe kapur dorë për dore, vështron yjet dhe bën plane për të ardhmen. Ajo mendonte se në këtë rruzull tokësor disa vende duhet të krijonin lumturi, si ndonjë bimë e veçantë, që çel mbarë në një vend dhe që s’bëhet dot askund tjetër. Përse të mos prehej edhe ajo, mbështetur mbi bërryla në ballkonin e ndonjë vile zvicerane, a të mbyllej bashkë me trishtimin e saj në ndonjë shtëpizë fu...
Read more

Fraze nga "Tre shoket" e Erih Maria Remark.

Image
Pastaj,pernjeheresh,gjithcka ndodhi shume shpejt.Mishrat e fetyres filluan t’i treten.Kockat i kishte tani te holla si krahe femije,brinjet i dalloheshin nen lekure dhe ethet e zhuritnin pa nderprerje ate trupth te ligur.Infermierja solli bombola me oksigjen dhe mjeku i vinte cdo ore. Nje pasdreke,temperatura i zbriti cuditerisht shpejt. Pati u zgjua dhe me soditi per nje kohe te gjate. - Ma jep pak pasqyren? ---pershperiti pastaj. - C’e do pasqyren? --- e pyeta une. - Qetesohu pakez! Me duket se e hodhe tani,Pat. S’ke me ethe. -Jo,----murmuriti ajo me ate ze te therrmuar e te drobitur--ma jep pasqyren! Une i rashe qark krevatit,mora pasqyren dhe e leshova nga dora.Ajo u thye. - Me fal!---i thashe.---Sa ter,qe jam! Edhe nje cope pasqyre me vete e me shpeton nga dora e me behet cope e cike! - Ne canten time kam edhe nje tjeter,Robi. Ishte nje pasqyre e vogel prej nikeli te kromuar.E fshiva me pellemben e dores,qe te ndotej pak dhe ia dhashe. Ajo e pastroi me zor dhe u pa ne t...
Read more