Une dhe Libri

Ki frikë nga ata që vazhdimisht kërkojnë turmat pasi janë një asgjë kur janë vetëm. Ki frikë mashkullin dhe femrën mediokre. Ki frikë dashurinë e tyre, dashuria e tyre është mediokre dhe kërkon vetëm mediokren. Por ekziston gjenialitet tek urrejtja e tyre, ekziston mjaftueshëm gjenialitet tek urrejtja e tyre që t'iu vrasë, që të vrasë secilin. Nuk e durojnë dot vetminë, nuk e kuptojnë atë. Do të përpiqen të shkatërrojnë gjithçka, gjithçka që është ndryshe nga ata vetë. Meqënëse nuk mund të krijojnë art, meqënëse nuk mund as ta kuptojnë atë, do ta konsiderojnë dështimin e tyre tek krijimi si një dështim të të gjithë botës. Meqënëse nuk munden të dashurojnë tërësisht, do të konsiderojnë dashurinë tënde të mangët dhe do të të urrejnë për këtë, dhe urrejtja e tyre do të jetë perfekte. Si një diamant i ndritshëm. Si thikë. Si mal. Si tigër. Si helm. Arti më perfekt i tyre.

Ti ha, pi, vishesh, mbathesh, udhëton, zbavitesh. Por nuk je i qetë, nuk ndjehesh i lumtur. Ke ankesa, xerxelera, grricje, kërruajtje. Ke probleme me shëndetin. Nuk të rreh mirë zemra. Nuk të mbushet mushkëria. Nuk e shijon dhe nuk e tret si duhet ushqimin. Mirë të bëhet. Hak e ke. Këto dhe të tjera taksirate i ke dhe do t’i kesh deri sa të ngordhësh. Sepse ti mor’ zotni, ti moj zonjë, ti mor’ djalë, ti moj vajzë, nuk lexon. Vendi yt ka vuajtur diktaturën më gjakatare të botës, gjatë së cilës u përdhosën të gjitha vlerat dhe u kultivuan e u himnizuan veset më të ndyra dhe më kriminale; pabesia, hajdutllëku, spiunllëku, dembelizmi. Prej një çerek shekulli vendi yt nuk është më diktaturë, por vend i lirë ku fatet nuk i vendos 1 njeri i vetëm por vullneti i shumicës. Megjithatë ti gjithë kohën ankohesh. Ankohesh dhe do ankohesh, sepse ti nuk di, ti nuk kupton, ti s’ke se si të dish, ti s’ke sesi të kuptosh, sepse ti nuk lexon. Ti pi kafe dhe sodit njerëzinë. Habitesh, mendohesh,

Kam njohur dike. Qe kapte yjet e i burgoste ne nje qoshk te erret te shpirtit. Pa e gjetur kurre çastin e duhur per t’i lene te shndrisnin… Kam njohur dike qe e rrotullonte kohen neper gishta duke shperfaqur vertetesine e qenies e duke i shpallur lufte hipokrizise e perpjekjeve per t’iu dorezuar çasteve te harese… Kam njohur dike qe mund te te vinte nje vule te hirte ne cep te syrit me mbishkrimin ''siperfaqesor'', vetem se zgjidhje te vallezoje ne maje te gishtave mbi thengjinj, por veç germat ishin prej floriri te kuq, prej atij te lirit, te tregjeve me shumice… Kam njohur dike qe henen e demaskoi si trup qiellor borgjez vetem se s’mundi te kishte kurre nje teleskop qe ta afronte drejt vetes… Kam njohur dike te brishte si kafka e nje femije te porsalindur qe me kembet e pergjakura nga drizat e rrugeve te asfaltuara moderne shkelte lulet e me mëngën e çeliktë të bluzes fshinte lotët… Kam njohur dike qe e luftonte dhimbjen duke e pare ne sy, dike qe ishte zemerluan e

Sa here e shihja duke u kalamendur bregut te udhes, ne kryeqytetin e botes - fliste dicka e bente me dore dhe nuk i bente pershtypje aspak se e sheh dikush dhe e dikton se, pau nje njeri qe nuk eshte ne rregull me mend. Ne te pare, dukej se vertet, eshte ne nje tribune amfitheatri para miliona spektatoresh, po me thene te verteten, dukej sikur i ngjante nje aktori te lashte te antikuitit, mu si ne arenen e Butrintit - kembehapur e gjoksngritur ne rrethin e gurte me rrasa shkembinjesh, e duke e perciellur me apllauze ai publiku historik, sikur nje hero te nje tragjedie te tmerrshme te Europidit a Sofokliut, ne Ethomë... e pasi mbaroi gjith ate monologun e tij shpirteror, me fjalet: ''e shihni se nuk jeni ne rregull, ore miq...'' - kur fishkellonin rrotat e makinave para kembeve te tij; mbase ishte mu ne mes te autoudhes me sy ne driten e kuqe te semaforit. Nuk dua ta them emrin e tij, por e thrrasin - president dhe shkon duke u shalakatur me koke te renduar mbi njerin

Letrat e mia po behen gjithnje e me te matura dhe me te vecanta. Kam kuptuar se nuk ia vlen edhe aq t'i dergosh universit lutje te pergjithshme e te kota. Cdo mengjes, perpara meditimit, ulem ne gjunje ne tempull dhe flas per disa minuta me Zotin. Ne fillim, kur erdha ketu ne ashram me dukej vetja si e budallepsur nga keto bisedimet hyjnore. E lodhur, e coroditur dhe e merzitur, lutjet tingellonin gjithnje njesoj. Me kujtohet nje mengjes, kur u ula ne gjunje, preka me balle dyshemene dhe I murmurita krijuesit : “ Oh , nuk e di se cfare kerkoj… por duhet te sajoj ndonje ide… me ndihmon pak, si thua?” Sikur po I flisja parukieres sime. Keq me vjen t’ia pohoj vetes , po ky ishte nje budallallek me brire. E perfytyroja Perendine tek e degjonte kete lutje me njeren vetull te ngritur dhe me kthente mesazhin : “Kerkomekur te mendosh seriozisht” Sigurisht, Zoti e di fare mire se c’kerkoj. Ceshtja qendron se a e di une vete? T’I biem Zotit te kembet, te deshperuar e te pashprese, nuk ka

Po tani ç’të bëj, thashë me vete, duke vështruar me radhë flegrat e lagura, të mbufatura nga shiu. Pastaj qilimin, derën, prej nga pak kohë më parë ajo kishte dalë, hirnoren e cigareve, me fjalët “Hotel Turizmi” anash. Një copë herë u vërtita nëpër dhomë, gjersa këmbët më çuan pranë derës. Qëndrova pikërisht te vendi ku ajo më kishte përqafuar ndërsa dilte, me një përqafim që s’ishte as ndarje dhe as premtim për diçka më të mirë. Një përqafim i tillë te dera, pas një pasditeje të stuhishme, përfytyrohej, zakonisht, në sfond të dënesës, të pendimit për fjalët e ashpra dhe me buzë që synojnë drejt njëra-tjetrës për të falur gjithçka. Por asgjë e tillë s’kishte ndodhur. Unë i kisha mbajtur duart në xhepa, madje i kisha rrasur më thellë dhe, i ngrirë si dru, ndjeva buzët e saj te qafa dhe pastaj te cepi i gojës dhe prekjen e furishme të flokëve. Mundimshëm ndjeva nevojën ta përqafoja, sipas ritualit mijëvjeçar të mbarimit të grindjeve, por një gips mortor, i ikur nga kushedi ç’shtatore, s’

"Gjenialiteti i zemres sic e ka ai misteriozi i madh, Zot i kerkimit e mbajtes peng te ndergjegjes, zeri i te cilit di te zbrese deri ne fund te cdo shpirti, qe s'thote nje fjale e s'hedh nje veshtrim, ne te cilin nuk gjen dot nje brenge a nje rrudhe joshjeje, mjeshteria e te cilit qendron ne aftesine per te rrezatuar, dhe jo ate c'eshte, por ate c'perben nje detyrim me shume atyre qe e ndjekin, nje ngutje per t'i qene me prane, per t'a ndjekur me se brendshmi e me plotesisht... Gjenialiteti i zemres, qe ben te heshte cdo zhurme e cdo vetepelqim e meson bindjen te zoteroje, qe lemon shpirtrat e vrazhdesuar duke u dhene te shijojne nje deshire te re - te qetesojne ne tere qenien e tyre si nje pasqyre, qe qielli i thelle te krihet ne ta... Gjenialiteti i zemres, qe meson doren e ngathet e te hutuar te dridhet e te preke me hijshem, qe dallon thesarin e humbur e te harruar, bulezen e miresise e shpirterimit te embel nen akullin me te trashe e te turbullt e qe

-Ngrihuni shpejt! Këtë çast!... Ju thatë: edhe këtë radhë… Mirëpo atëherë ndodhi diçka e papritur. U kthye rrëmbimthi, po fytyra që më shikonte nuk ishte më e përvuajtur dhe e turpshme, ishte fytyra e një budallai, e një të çmenduri, me sy të flakëruar e buzë që i dridheshin nga inati. -Lermëni rehat! – thirri. – Sa herë që vini ju, humbas. Kështu bëtë dje, kështu po bëni dhe sot. Shkoni! Mbeta një çast si e ngurosur. Përballë marrëzisë së tij shpërtheu dhe inati im. -Unë ju kam sjellë tersin? – e sulmova. – gënjeshtar, hajdut: m’u betuat… Po s’munda të vazhdoja, sepse ai i çmendur brofi në këmbë dhe më shtyu, pa çarë kokën për zhurmën që nisi të bëhej rreth nesh. -Lermëni rehat! – thirri si i xhindosur. – Unë s’jam nën mbrojtjen tuaj... Na... na..., merrini paratë që ju kam borxh, - dhe më hodhi disa kartëmonedha qindëshe. – E tani lermëni të qetë! ....... Kanë kaluar njëzet e katër vjet që atëherë, e megjithatë, tek më kujtohet ai çast kur rrija atje e fshikulluar nga ironia

Absolutisht, gjëja më e mrekullueshme, më shumë se perëndimet, më shumë së fluturimi i një zogu, është një femër në rilindje. Kur ringrihet në këmbë pas katastrofës, pas rënies. Kur dikush mund të thotë: mbaroi. Jo nuk ka mbaruar kurrë për një femër. Një femër ringrihet gjithmonë, edhe kur nuk e beson, edhe kur nuk e dëshiron.Nuk flas vetëm për dhimbjet e pafund, për ato plagë të shkaktuara si nga mina anti njeri që të shkakton vdekja apo sëmundja. Flas për ty që kjo periudhë nuk mbaron kurrë, që po luan me ekzistencën në një punë të vështirë, që çdo mëngjes është një provim më keq se në shkollë. Ti gjykatëse e papërkulshme e vetvetes, që nga mënyra sesi shefi do të të vështrojë do të vendosësh nëse je në lartësinë e duhur apo se duhet të dënohesh. Dhe kështu ky provim nuk mbaron kurrë... Kudo që të kesh qenë ke qenë ngushtë: në lidhjen tënde, në punën tënde, në vetminë tënde. Dhe ishte krizë dhe ke qarë. Zot sa qani! Në stomak keni një burim uji. Ke qarë ndërsa ecje në një rrugë të po

... Ai që vrojton nga jashtë, për të mësuar se ç’ndodh pas një dritareje të hapur, s'arrin të marrë vesh kurrë aq shumë gjëra, se sa ai që arrin të shohë matanë një dritareje të mbyllur. Nuk ka objekt më të thellë, më misterioz, më intrigues, më të errët e më verbues, se sa një dritare e ndriçuar zbehtë nga drita e mekur e qiririt. Ajo që arrijmë të shohim mes dritës së diellit, është gjithmonë më pak interesante se sa ajo që ndodh pas xhamave të një dritareje. Në atë katror të errët e njëkohësisht të ndritshëm, jeton vete jeta, ëndërron jeta, vuan jeta... Në një dritare të tillë, nenë harkun valë-valë të çatisë, une shoh një grua të varfër, të moshuar, me rrudha, e cila nuk del kurrë jashtë, por rri gjithmonë përkulur mbi diçka. Nga fytyra, veshja, lëvizjet e gjestet e saj, pa ditur pothuajse asgjë tjetër, kam arritur të njoh historinë apo me mire të them legjendën e saj, të cilën më ndodh shpesh t’i a rrëfej vetes duke qarë... E, them se, sikur të kisha qenë edhe unë një plak i t

Nëse dhomat e shpirtit tim do vizitoje Çfarë pretendon se do shikoje? Cilin përbindësh mendon se fsheh? Po të zhgënjej, por nuk më njeh. Nuk ka nevojë për të trokitur. Hyr, shih, kërko, mbet e habitur Mure të zbrazët lyer pa ngjyra Fotografi, por pa fytyra Diku e hedhur afër shtratit Është nje kuti e tersit, fatit E mbushur plotë është me kujtime. Brenda gjithë historia ime. Janë fjalët që kam thënë aty, gjithkush që njoha, perfshi ty. Gjithcka që bëra, e ç’veç ëndërrova Vendet ku shkela, ku jetova. Janë zënkat tona dhe mërite Janë puthjet netëve pa dritë Veset e mia që aq urreve Mërgimi i ngadaltë i reve. Dënimet që vuajta për ty Herët kur s’të pash ne sy Jetët qe pa ty jetova. Të tjera femra që dashurova Janë dhe sekretet që s’të kam thënë E amanetet që kam lënë Fëmijet që kurrë nuk më lindën Epshet që vrava se nuk mu bindën Ka letra, që për ty i shkrova Në zarfet që kurre nuk dërgova E nëse gjithcka përmbys do kthesh Sekretin më të madh do gjesh Se e

Kisha dashte qe kjo te ishte nje e shtune e zakonshme dimri nje prej atyre qe flej deri vone sa qe me zor gjej dike per t'i thene mir'mengjes! Kisha dashte qe kjo te ishte nje prej atyre te shtunave kur takoheshim vec une, ajo dhe bora ne zbrazetiren e bardhe te rrugicave te qytetit dhe ne duar mbanim eren e geshtenjave te pjekur.. E tash' kur krejt te shtunat e bardha I ka marre ajo me vete qyteti eshte bere qenef prej barutit, secili po mundohet t'a shkyej nga nje cope qielli e t'a shtroje ne tryezen e vet. Kisha dashte me dite pse po m'a vrasin te shtunen.. N.Ademaj.

Një poemë është një qytet i mbushur me rrugë dhe kanale me shenjtorë, heronj, lypës, të çmendur, me banalitet dhe dehje sarhoshësh, me shi dhe bubullima dhe periudha thatësire, një poemë është një qytet në luftë, ... një poemë është një qytet që i kërkon përsenë një ore, një poemë është një qytet në flakë, një poemë është një qytet në armë berberhanet e saj për burra të mbushura me pijanecë cinikë, një poemë është një qytet ku Zoti kalëron lakuriq nëpër rrugë si Lady Godiva, ku qentë lehin natën, dhe përndjekin flamurin ; një poemë është një qytet poetësh, shumica mjaft të ngjashëm dhe ziliqarë e idhnakë… një poemë është ky qytet tani, 50 milje larg nga askund, në 9.09 të mëngjesit, shija e alkoolit dhe cigareve, pa polici, pa të dashuruar, duke ecur nëpër rrugë, kjo poemë, ky qytet, që i mbyll dyert, i barrikaduar, pothuaj bosh, funebër pa lot, që mplaket pa mëshirë, malet prej shkëmbi të ashpër, oqeani si një flakë lavande, një hënë pa madhështi, një muzikë